مراحل طلاق از سوی زوج

طبق قانون مرد هر وقت که بخواهد می تواند اقدام به طلاق همسر خود نماید.عبارت” الطلاق بيد من اخذ بالساق “حدیثی از پیامبر است و به معنی آن است که طلاق به دست کسي است که عقد به دست اوست.ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی نیز مطابق با شرع اختیار طلاق را به دست مرد می داند.در طلاق از سوی زوج رضایت یا عدم رضایت زوجه در آن تاثیری ندارد.در این مقاله فاطمه انصاری وکیل پایه یک دادگستری به بیان مهمترین نکات مراحل طلاق از سوی زوج می پردازد.

نمونه دادخواست طلاق از سوی زوج

خواهان:
خوانده:
خواسته:صدور گواهی عدم امکان سازش به درخواست زوج
دلایل و منضمات:1- وکالت نامه به شماره …2- سند ازدواج شماره … مورخ …دفتر رسمی ازدواج شماره…3- شناسنامه زوج به شماره … مورخ …
متن:
احتراماً به وکالت از موکل آقای … به استحضار می رساند موکل در تاریخ… در دفترخانه رسمی ازدواج شماره… حوزه ثبتی تهران به شماره… عقد نکاح دائم با خانم …منعقد نموده حاصل این ازدواج تولد دختری بنام … در تاریخ … می باشد.موکل به دلیل بروز برخی مشکلات زناشوئی قادر به ادامه زندگی مشترک نبوده و به استناد ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی و سایر مواد مرتبط با طلاق منجمله ماده ۲۹ و ۲۶ و ۳۴ قانون حمایت از خانواده و قاعده فقهی (الطلاق بيد من أخذ بالساق) طی این دادخواست تقاضای صدور گواهی عدم امکان سازش جهت اجرای صیغه طلاق را از محضر دادگاه استدعا دارد.

باتشکر و تجدید احترام-فاطمه انصاری

نحوه رسیدگی به طلاق زوج در دادگاه

درخواست طلاق از سوی زوج، مستلزم تنظیم دادخواست با خواسته صدور گواهی عدم امکان سازش است.نزدیک ترین دادگاه محل زندگی زوجه صلاحیت رسیدگی به این دعوا را خواهد داشت.در راستای صلح و سازش زوجین، ابتدا پرونده توسط دادگاه خانواده به شورای حل اختلاف ارسال می گردد، در صورت عدم سازش زوجین، پرونده به دادگاه خانواده عودت می گردد.پس از تعیین وقت و تشکیل جلسه رسیدگی، طبق ماده ۲۶ قانون حمایت از خانواده، دادگاه در خصوص شرایط ضمن عقد از جمله شرط نصف دارایی و سایر موارد مالی دیگر من جمله مهریه، جهیزیه، نفقه، اجرت المثل و حضانت فرزندان، نفقه آنان و نحوه ملاقات آنان تعیین تکلیف خواهد کرد و در خصوص نفقه و اجرت المثل موضوع را به کارشناس مربوطه ارجاع و در خصوص شرط نصف دارایی، چنانچه این شرط در عقد نامه ذکر شده باشد و طلاق زوجه ناشی از سوء رفتار ایشان نباشد دادگاه در مرحله بعدی راساً اقدام به استعلام اموال زوج از مراجع ذی صلاح خواهد نمود البته در برخی از شعب دادگاه خانواده استعلام اموال زوج منوط به درخواست زوجه یا معرفی اموال از سوی وی است.همانطور که گفته شد، زوج در جریان درخواست طلاق زمانی می تواند از پرداخت شرط نصف دارایی معاف گردد که قبلاً طی احکام قطعی دادگاه، سوء اخلاق و سوء معاشرت زوجه را اثبات نموده باشد.(بطور مثال وجود رای قطعی مبنی بر روابط نامشروع زوجه یا وجود رای قطعی مبنی بر عدم تمکین‌ زوجه) همچنین در صورت ادعای زوجه مبنی بر باکرگی، زوجه به پزشکی قانونی معرفی خواهد گردید.در صورت باکره بودن زوجه، مهریه وی در هنگام طلاق نصف خواهد بود، همچنین در روند رسیدگی به جهت سازش بین زوجین که بیشتر جنبه تشریفاتی دارد دادگاه اقدام به صدور قرار ارجاع امر به داوری خواهد نمود لذا هر یک از زوجین مکلفند ظرف یک هفته از تاریخ ابلاغ یک نفر از اقارب خود را که حداقل ۳۰ سال سن داشته و متأهل و آشنا به مسائل شرعی خانوادگی و اجتماعی باشد به عنوان داور به دادگاه خانواده معرفی نمایند.در صورت عدم معرفی داور از سوی زوجه در مهلت مقرر، دادگاه به هزینه زوج راساً اقدام به تعیین داور در پرونده خواهد نمود.پس از اظهارنظر کارشناس نفقه و داوران پرونده و دریافت استعلامات مربوط به اموال زوج، پرونده تکمیل و آماده صدور رای خواهد بود.

مهلت اعتبار گواهی عدم امکان سازش

بعد از صدور رای در دادگاه بدوی، رای ظرف مهلت 20 روز قابل تجدیدنظر خواهی و ظرف مهلت 20 روز فرجام خواهی است.در صورت عدم اعتراض از سوی طرفین، بعد از ۴۴ روز این قطعی و آماده اجرا خواهد بود.نوع طلاقی که مرد درخواست کننده آن باشد رجعی است یعنی در مدت حدود ۳ ماه عده، زوج می تواند به زوجه رجوع کند و به این ترتیب طلاق از بین می رود مگر این که زن دوشیزه (باکره) یا یائسه باشد که در این موارد طلاق بائن است و امکان رجوع وجود ندارد.لذا ضرورت ارجاع زوجه به پزشکی قانونی در اینجا مشخص می گردد.بعد از صدور گواهی عدم امکان سازش از سوی دادگاه، مهلت اعتبار این گواهی سه ماه است و زوج مکلف است تا قبل از پایان این مهلت، تصویر برابر با اصل شده دادنامه، گواهی قطعیت رای و مدارک هویتی خود را جهت اجرای صیغه طلاق به دفترخانه طلاق  تسلیم نماید.

اجرای صیغه طلاق در دفترخانه

طبق ماده ۳۱ قانون حمایت از خانواده به جهت حفظ حقوق زن و نیز فرزند مشترک، ثبت طلاق منوط به ارائه گواهی پزشک مبنی بر وضعیت بارداری یا عدم بارداری زوجه خواهد بود و این الزامی بودن در مواردی است که زوجه یائسه یا باکره نمی باشد.همچنین اجرای صیغه طلاق منوط به پرداخت کامل حقوقات مالی زوجه که در رای به آن اشاره شده است خواهد بود مگر اینکه زوجه به دریافت آن پس از اجرای صیغه طلاق رضایت داده باشد، بنابراین در جایی که زوج توان پرداخت یکجای حقوق مالی زوجه را ندارد وی ناچار به طرح دادخواست اعسار از پرداخت مهریه خواهد بود.

استنکاف زوجه از حضور در دفترخانه

ممکن است این سوال مطرح گردد که در صورت استنکاف زوجه از حضور در دفترخانه، تکلیف چه خواهد بود؟ این مساله در ماده 21 آئین نامه قانون حمایت از خانواده پیش بینی شده است.در این صورت سردفتر مکلف به ارسال اخطاریه و دعوت از زوجه خواهد بود و در صورت عدم توجه ایشان به اخطاریه صادره، چنانچه زوج حقوق مالی زوجه را تحویل اجرای احکام دادگاه صادر کننده گواهی عدم امکان سازش نموده باشد، صیغه طلاق جاری و پس از ثبت، مراتب به اطلاع زوجه خواهد رسید.

زمان طرح دادخواست اعسار از مهریه

بلافاصله پس از صدور گواهی عدم امکان سازش، زوج موظف است در همان مهلت مقرر اعتبار دادنامه گواهی عدم امکان سازش همزمان با تسلیم‌ مدارک به دفتر خانه طلاق، دادخواست اعسار از مهریه یا همان محکوم به را نیز در دادگاه خانواده مطرح نماید و به همراه مدارک یک نسخه از دادخواست اعسار را نیز به دفتر خانه تحویل نماید.طبق ماده ۲۰ آئین نامه قانون حمایت از خانواده چنانچه زوج در دفترخانه حاضر شود و گواهی عدم امکان سازش را در مهلت سه ماهه تسلیم کند ولی از جهت پرداخت حقوق مالی زوجه اظهار عجز نماید و گواهی مبنی بر ارائه دادخواست اعسار و تقسیط به دادگاه صالح را در مهلت مذکور به دفترخانه تحویل دهد، اعتبار گواهی عدم امکان سازش تا تعیین تکلیف اعسار به قوت خود باقی خواهد ماند.البته در شعب محدودی از دادگاه خانواده، طرح اعسار از مهریه و صدور گواهی عدم امکان سازش در یک دادخواست پذیرفته می شود، در این صورت زوج می تواند در هنگام طرح دادخواست صدور گواهی عدم امکان سازش، طبق رای وحدت رویه ۷۲۲ مورخ ۹۰/۱۰/۱۳ و نظریه مشورتی شماره ۱۴۰۸/۹۲/۷ مورخ ۹۲/۷/۲۲ اعسار را نیز مطرح نماید در این صورت اگر هر دو خواسته(طلاق و اعسار)معد صدور رای شوند، دادگاه می تواند ضمن صدور گواهی عدم امکان سازش، حکم به پرداخت اقساطی حقوق مالی زوجه نیز نماید.

بهترین مطالب درباره مراحل طلاق از سوی زوج در این صفحه توسط وکیل پایه یک دادگستری برای شما قرار داده شده است.برای دریافت مشاوره حقوقی و دریافت بهترین راه حل با ما در تماس باشید.

مراحل طلاق از سوی زوج

نویسنده: فاطمه انصاری – وکیل پایه یک دادگستری