در این مطلب راجب نمونه لایحه اعتراض به رد اعسار از محکوم به صحبت خواهیم کرد ،طبق ماده 6 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی، معسر کسی که به واسطه عدم دارایی یا عدم دسترسی به اموال خود قادر به پرداخت دیون خود نباشد. اعسار از محکوم به زمانی مطرح است که محکوم علیه به موجب رای قطعی محکومیت مالی پیدا نموده است.دعوای اعسار در مورد محکومٌ به در دادگاه نخستین رسیدگی کننده به دعوای اصلی یا دادگاه صادر کننده اجرائیه و به طرفیت محکومٌ له اقامه می شود.پس از جلسه رسیدگی، ممکن است دادگاه به دلیل آنکه دعوی موافق و برابر قانون طرح نگردیده است از جمله عدم رعایت شرایط مقرر در تکمیل استشهادیه اعسار یا فرم صورت اموال و یا به دلیل احراز تمکن مالی محکوم علیه، اقدام به صدور رای مبنی بر رد اعسار از محکوم به در قالب قرار و یا حکم نماید.دعوی اعسار به لحاظ آنکه امری حادث میباشد مشمول اعتبار امر مختومه نمیباشد.اعتبار امر مختومه یا ایراد امر قضاوت شده به این معناست که پس از صدور حکم قطعی برای یک پرونده، دیگر نمی توان با همان اصحاب و موضوع دعوی، مجدداً طرح دعوی نمود.
در ذیل این قسمت به یک نمونه لایحه اعتراض به رد اعسار از محکوم به اشاره نموده ایم.تمامی مطالب این صفحه توسط وکیل پایه یک دادگستری نوشته شده است.
قضات محترم دادگاه های تجدید نظر استان تهران
باسلام
احتراماً با توجه به اینکه دادنامه بدوی به شماره … صادره در پرونده به شماره بایگانی… شعبه … مجتمع قضایی … تهران که در تاریخ 11/02/ 1403به اینجانب ابلاغ شده است بر خلاف مقررات قانونی صادر گردیده و قاضی محترم پرونده به دلایل ابرازی توجهی ننموده است،به شرح دفاعیات ذیل تقاضای تجدیدنظر خواهی و نقض دادنامه بدوی را دارم.
موکل مدیرعامل یک شرکت با مسئولیت محدود با نام … است که طبق مجوز صادره از وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در زمینه ارائه خدمات گردشگری و مسافرتی همچون اخذ بلیط، رزرو هتل، اخذ رواید، انجام مسافرت گروهی داخلی و خارجی و هر گونه خدمات ایرانگردی و جهانگردی فعالیت می نماید.شغل موکل علاوه بر درج در دادخواست تقدیمی و فرم استشهادیه که به امضاء شهود نیز رسیده است در جلسه رسیدگی به تایید تجدیدنظر خوانده نیز رسیده است اما متاسفانه دادگاه محترم به جهت ارائه یک نسخه از آگهی تغییرات شرکت …. از سوی تجدیدنظر خوانده با تلقی شغل موکل به تاجر، اقدام به رد اعسار تجدیدنظر خواه نموده است.همان طور که مستحضرید به موجب ماده 1 قانون تجارت : تاجر کسی است که شغل معمولی خود را معاملات تجارتی قرار دهد، این در حالی است که طبق مجوز صادره از وزارت میراث فرهنگی موکل فعالیت خدماتی انجام می دهد و عنوان تاجر بر وی صدق نمی نماید، بنابراین به زبان ساده تر کسی عنوان تاجر را پیدا می کند که اولاً، داد و ستد های تجارتی انجام دهد. ثانیاً دادوستد های تجارتی، شغل عادی او باشد. علاوه بر آن لازم است که داد و ستد ها، به نام و به حساب خود وی انجام شود.لکن تجدید نظر خواه شخصاً نه تاجر است و نه فعالیت تجاری می نماید، در نتیجه ادعای اعسار از وی قابلیت استماع دارد و صدور قرار عدم استماع دعوی بدون هیچگونه دلیل و مستند قانونی، فاقد وجاهت قانونی و وهن قانون است.فارغ از تجاری نبودن عمل موکل که ارائه خدمات گردشگری به مسافرین است، نباید این مهم را از نظر دور انگاشت که شرط تاجر بودن شخص این است که تاجر باید عمل تجاری را به نام و حساب خود انجام دهد.بنابراین با این وصف، نماینده ها مانند قیم، وکیل، قائم مقام تجارتی، مدیران شرکت های تجاری حتی اگر موضوع شرکت الزاماً فعالیت تجاری باشد مانند شرکت تضامنی، تاجر محسوب نمی شوند و هم چنین فعالیت های مدیران شرکت ها به حساب شرکت انجام می شود.علی ایحال با توجه به نوع فعالیت موکل و سمت مدیر عاملی ایشان در شرکت … تقاضای نقض قرار صادره و صدور حکم شایسته مورد استدعاست.
این نمونه لایحه اعتراض به رد اعسار از محکوم به برگرفته از یک پرونده واقعی است که توسط وکیل پایه یک دادگستری نوشته شده است، دادگاه بدوی به دلیل آنکه موکل را تاجر دانسته است اقدام به صدور قرار رد دعوی اعسار از محکوم به نموده است چرا که طبق ماده 15 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی، دادخواست اعسار از تجار و اشخاص حقوقی پذیرفته نمی شود و در صورتی که این اشخاص مدعی اعسار باشند می بایست تقاضای ورشکستگی نمایند.در این پرونده دادگاه تجدیدنظر ضمن پذیرش اعتراض، تلقی دادگاه نخستین از شغل موکل به عنوان تاجر را صحیح ندانسته و اقدام به نقض قرار صادره و عودت پرونده به دادگاه بدوی جهت رسیدگی مجدد به دعوی اعسار از محکوم به نموده است.
سوالات متداول
ضمانت اجرای عدم پیوست لیست اموال به دادخواست اعسار چیست؟
در صورت رد اعسار از محکوم به از سوی دادگاه آیا می توان مجدداً این دعوا را مطرح کرد؟
اگر در حین رسیدگی به دعوای اعسار از محکوم به طرفین در خصوص نحوه پرداخت اقساط توافق نموده و گزارش اصلاحی صادر شود آیا بعداً امکان طرح دعوی تعدیل اقساط از جانب محکومٌ علیه وجود دارد یا خیر؟
آیا دستور ممنوع الخروجی صادره از اداره ثبت با تقدیم دادخواست اعسار قابل رفع است؟
نمونه لایحه اعتراض به رد اعسار از محکوم به
نویسنده: فاطمه انصاری – وکیل پایه یک دادگستری